Lerend vermogen vergroten. Dit is hoe je dat doet. (2024)

Waarom je lerend vermogen vergroten?

De belangrijkste vraag voor elke ondernemer is: hoe organiseer ik mijn lerend vermogen. Het punt dat Peter Senge in zijn boek De vijfde discipline maakt is:

beter leren dan je concurrenten zou wel eens je enige duurzame concurrentievoordeel kunnen zijn.

Simpel gezegd: organiseer je lerend vermogen en dan komt alles goed.

Mijn naam is Guido Verboom en in 2019 begon ik als zelfstandig ondernemer. Ik stapte meteen met twee voeten in een grote valkuil: Heel veel proberen te leren. En mijn belangrijkste les was dan ook het doseren van wat je leert.

Hoe kun je lerend vermogen het beste optimaliseren?

Leren gebeurt deels van binnenuit. Een verlangen dat je hebt om iets te weten of te kunnen. En het gebeurt van buiten naar binnen. Iets dat je tegenkomt en wat je omzet naar kennis of vaardigheid.

Het vergroten van je lerend vermogen doe je niet door zoveel mogelijk te leren. Het lerend vermogen doe je vooral door richting te geven aan wat je wil leren en vruchtbare grond te creëren voor wat er op je pad komt aan leermogelijkheden.

De 3 basisstappen

De 3 basisstappen om je lerend vermogen te organiseren zijn:

1. Geef richting aan wat je wil leren
   • door bijvoorbeeld leerdoelen of onderzoeksvragen te formuleren
2. Integreer
   • pas toe wat je leert en maak het leren onderdeel van je gewoontes
3. Communiceer
   • durf vragen te stellen en vergeet niet dat de beste manier om iets je eigen te maken is door het uit te leggen aan een ander. Dat is precies hoe deze website mij helpt om mijn lerend vermogen beter te begrijpen.

Voorbeelden om dit in de praktijk te brengen

• schrijf elke maand een blog, vertel er elke week bij de lunch op donderdag over of prik een wekelijkse afspraak met een accountability partner
• neem met regelmaat door wat je hebt geleerd. het is opvallend hoe iets dat je 6 maanden geleden routineus had opgeschreven, nu opeens een belangrijk inzicht kan geven
• Vraag een vriendin of ze een idee heeft wat voor jou een goed leerdoel zou zijn

8 aanvullende tips

1 Zorg dat je in een ontvankelijke houding hebt

Dweck (2006) beschrijft de voordelen van een “growth mindset” (ontvankelijke houding) ten opzichte van een “fixed mindset” (starre houding).

2 Creëer op basis van je inzichten constructieve patronen in je gedrag en gedachtes.

Een simpele vraag daarbij is: Helpt dit gedrag mij? Of helpt deze gedachte mij? (Het antwoord is niet altijd altijd makkelijk)

3 Zorg voor voor voldoende feedback loops

Feedback loops zijn essentieel om je leerproces te optimaliseren. Je ontvangt informatie over je voortgang, waardoor je kunt bijsturen waar nodig. Feedback kan komen van diverse bronnen, zoals leraren, peers, of zelfevaluatie.

• Hattie & Timperley (2007) tonen aan dat feedback een van de meest effectieve leerstrategieën is.

4 Werk volgbaar door notities te maken en publiek te delen

Door je leerproces te volgen, blijf je gemotiveerd en gefocust. Je kunt je voortgang meten, je sterke en zwakke punten identificeren, en je leerstrategieën aanpassen waar nodig. Notities maken en je werk publiceren zijn handige manieren om je leerproces te volgen.

De notities van mij op deze pagina zijn daar een voorbeeld van

• Schunk (2012) beschrijft het belang van “self-monitoring” (je eigen leerproces monitoren) voor motivatie en prestatie.

5 Maak het leuk. Verplicht 😉

Leren is leuker en effectiever wanneer je plezier beleeft. Kies leeractiviteiten die je interesseren, stel leuke doelen, en beloon jezelf voor je inspanningen. Gamification kan ook een leuke manier zijn om je leerproces te stimuleren.

• Malone & Lepper (1987) benadrukken de rol van plezier in het leerproces.

6 Meet je resultaten als input voor je verdere leerproces

Het meten van je resultaten geeft je objectieve feedback over je leerproces. Je kunt je voortgang in kaart brengen, je sterke en zwakke punten identificeren, en je leerdoelen bijsturen waar nodig.

Sadler (1989) toont aan dat het meten van leerresultaten de motivatie en het leerproces kan verbeteren.

7 Durf te dwalen

Fouten maken is een onvermijdelijk onderdeel van het leerproces. Door te durven dwalen, verken je nieuwe mogelijkheden, leer je van je fouten en kom je tot creatieve oplossingen. Dit bevordert je flexibiliteit, veerkracht en probleemoplossende vaardigheden.

“Daring Greatly” door Brené Brown: Dit boek verkent de kracht van kwetsbaarheid en moed, en hoe je deze kunt gebruiken om je doelen te bereiken.

8 Daag jezelf uit

Door jezelf uit te dagen, stimuleer je je leerproces. Je stapt buiten je comfortzone, verkent nieuwe gebieden en tilt je vaardigheden naar een hoger niveau. Dit kan leiden tot een gevoel van voldoening, motivatie en zelfvertrouwen.

Zie ook:

• Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Harvard University Press.
• Csikszentmihalyi, M. (1990). Flow: The psychology of optimal experience. HarperCollins.

1 actie nu?

Wat zou een eerste stap zijn om hier laagdrempelig mee te beginnen? Maak een (online) word document of google doc, zet daar twee vragen in en deel het document met een collega. Elke week geef je in elk geval 1 (deel)antwoord en breng je 1 nieuwe vraag in. Jouw collega kan je vorderingen bijhouden in het online document.

Lerend vermogen in jouw organisatie

Maak van je organisatie een lerende organisatie!

Verdere verdieping

Creëer een ontvankelijke houding

Sta open om te leren. Dat klinkt – bijna letterlijk – als een open deur, maar valt toch nog niet altijd mee. Als je het idee hebt dat je meer zou moeten leren, maar eigenlijk niet echt aan gecommitteerd bent, zal het resultaat waarschijnlijk tegenvallen.

Mijn eerste valkuil was dat ik veel te veel probeerde te gaan pompen. Ik verwarde optimaal leren met veel leren. Na een tijd kwam ik er achter dat hoe meer rust ik had hoe beter ik leerde. Het kwam neer op gaan voor kwaliteit in plaats van kwantiteit.

Het nemen van voldoende rust was voor mij een belangrijke voorwaarde om goed te kunnen leren. Door rust:

• Kan ik me beter concentreren en werk ik effectiever
• Zie ik mezelf helderder en kan betere conclusies trekken
• Voel ik me goed en heb ik meer plezier in het leren

Weet wat je wil leren

Leren is als een spier die je met training ook kan versterken. Het helpt sowieso om met je lerend vermogen aan de slag te gaan. Je hoeft daarvoor geen plan te hebben, een onderwerp of een richting. Volg je nieuwsgierigheid, zoals Elizabeth Gilbert dat verwoordt in Big Magic.

Dat is ook hoe ik ben begonnen gewoon kijken wat ik leuk vind om te weten. Op een gegeven moment kwamen daar een aantal thema’s uit naar voren:

• Bedrijfscultuur
• Kernwaarden
• Antropologie
• Community Management

Binnen die thema`s formuleer ik steeds voor mezelf onderzoeksvragen. Buiten deze thema’s kwamen ook vaardigheden naar boven die ik wilde leren.

• Leren leren
  • Deze is misschien evident, maar het hielp me toch om het expliciet te maken. Als ik mijn lerend vermogen wil vergroten dan ben ik aan het leren hoe . ik beter kan leren.
• Leren produceren
  • Mijn neiging is om te denken en te begrijpen. Wat ik graag zou willen is meer produceren. (Vandaar dat ik deze gedachtes ook meteen hier omzet in tekst.) Het credo wat ik daarvoor had bedacht is Achievement is great way to learn.

Leren van relaties

Er zijn drie type relaties om mee te leren

• Eén op één: met een buddy, mentor of een coach kun je echt de diepte in gaan
• In een besloten groep: dat kan een intervisie groep zijn, maar ook simpelweg bij een teamoverleg of een “community of practise”.
• Openbaar door publiek te delen waar je mee bezig bent krijg je soms hele waardevolle feedback
• Jezelf, zoals Ben Tiggelaar het noemt: de moeilijkste persoon om te managen.

Leren met jezelf

Je kunt in een hutje op de hei gaan zitten en naar je navel staren. Dat is soms best een goed idee. Voor al die andere momenten heb je ook een aantal tools en testen waarmee meer over jezelf kunt leren.

• Clifton Strenghtfinder. In 2016 had ik de test een keer ingevuld en aangenaam verrast met de inzichten die het mij gaf. De test kost iets meer dan 20 euro. In 2019 heb ik van Sanne Heil meer geleerd over haar ervaring bij Presenter. Zij heeft me een kaartenset geleend waarbij je de hoofdpunten van je sterkte op een overzicht hebt.
  1. Empathie
  2. Ideeënvorming
  3. Aanpassingsvermogen
  4. Verbondenheid
  5. Strategisch
• DISC
• Neris persoonlijkheidstest -ik ben een ENFP persoonlijkheid. Extraverted iNtuitive Feeling Perceiving
• En wat ik volgens hen nodig heb is:
  • duidelijkheid over wat ik wil
  • inzicht over hoe ik er wil komen
  • verantwoording (accountability) om op het juiste pad te blijven

Leergroepen

Naast leren integreren in mijn dagelijkse persoonlijke en professionele leven, volg ik ook nog trainingen, symposia en workshops. Bijvoorbeeld:

• Next Level Leadership van Peter Senge
• Intranet Symposium
• Workshop bij Phoenix Opleidingen

Niet alleen

Het belangrijkste gevaar als zelfstandige is dat je in je eigen soep gaar gaat koken. Je bedenkt allemaal dingen en gaat die uitvoeren. Natuurlijk lukken die niet, maar dat ligt altijd aan de omstandigheden. Je gaat de plannen nog verder uitwerken. En dan heb je anderen nodig om je scherp te houden. Je kan natuurlijk regelmatig koffie gaan drinken met bekende ondernemers, en dat helpt ook echt, maar de kans is wel groot dat die je vooral positieve feedback geven .

Rick Pastoor heeft het in zijn boek Grip over een accountability partner. Iemand die je elke week opbelt om te kijken hoe je ervoor staat en die jou op die manier ook scherp houdt.

Het is mij nog niet gelukt om een goed accountability partner te vinden. Wat ik voor nu wel heb is dat ik onderdeel ben van verschillende “tribes”.

• Een groep antropologen die maandelijks bij elkaar komen
• Community managers die ervaring uitwisselen
• Content en community managers in de zorg die bij elkaar komen.

Verder publiceer ik over wat ik doe. Zo had ik een tijd een vlog over mijn plan om een boek te schrijven. Het boek is er nog niet, maar dat ik publiekelijk de ambitie had geuit heeft me wel over een aantal hobbels heen geholpen!

Op deze manier zijn doelen en targets vooral middelen om mijn lerend vermogen te vergroten. Ze zijn dus wel belangrijk om te hebben, die targets, maar vooral omdat ze je op scherp zetten om beter te leren.

Laten verrassen

Een belangrijk aspect van mijn lerend vermogen is om open te staan voor wat er op mijn pad komt. Elke dag beleef ik wel een kleine verrassing. Ik gun je een kijkje in mijn Kronkelpad der verwondering.

Een kubus oplossen

Voor mij is een kubus oplossen een goede metafoor voor problemen in het dagelijks leven. Het lukt je vrij makkelijk om een vlak met dezelfde kleur te krijgen, maar daarna wordt het pas echt ingewikkeld en heb je andere vaardigheden nodig dan in de eerste fase. Je kunt lezen over mijn poging in: Hoe ga ik een kubus oplossen? [zonder youtube]

Publiceer wat je leert

Wat ik hier steeds probeer te doen is transparant maken wat ik leer. Op die manier kunnen anderen er ook iets mee en het onder woorden brengen van het leerproces helpt het mij om mijn leerproces te verdiepen.

Een voorbeeld waar ik dat ook toepas is op deze website en CommunityManagement.nu. Hier schrijf ik steeds korte artikelen over wat ik leer over community management.

Maak goede notities

Om zo goed mogelijk te leren heb je erg veel aan als je goede notities maakt van wat je hoort. Dat doe ik tegenwoordig deels op mijn remarkable tablet.

Waar ik nog in vastloop is het consequent uitwerken van die notities.

Wat anderen zeggen

De mens hééft lerend vermogen, denkt Ben, starend naar het hek waarover hij als jongen klom. „Alleen past-ie het niet altijd toe.”

NRC.nl

Zie meer citaten over lerend vermogen

We staan met beide benen op de grond, houden van humor en hebben een flinke dosis relativeringsvermogen.

Referenties

• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
• Dweck, C. S. (2006). Mindset: The new psychology of success. Random House.
• Ebner, M., & Maurer, H. (2013). Social media use and learning: A meta-analysis. Educational Research Review, 8, 108-124.
• Garvin, D. A. (1993). Building a learning organization. Harvard Business Review, 71(4), 78-91.
• Hattie, J., & Timperley, H. (2007). The power of feedback. Review of Educational Research, 77(1), 81-112.
• Hew, K. F., &は何, Y. (2012). The impact of social media on learning: A literature review. British Journal of Educational Technology, 43(5), 746-765.
• Kolb, D. A. (1984). Experiential learning: Experience as the source of learning and development. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Lave, J., & Wenger, E. (1991). Situated learning: Legitimate peripheral participation. Cambridge University Press.
• Malone, T. W., & Lepper, M. R. (1987). Making learning fun: A taxonomy of intrinsic motivations for learning.

• 1e versie – 8 september 2019
• 2e versie – 1 oktober 2019
• 3e versie – 4 oktober 2019
• 4e versie – 20 oktober 2019
• 5e versie – 9 november 2019
• 6e versie – 27 juni 2020
• 7e versie 23 februari 2022
• 8e versie – 6 augustus 2022
• 9e versie –
• 10e versie –
• 11e versie – 24 februari 2024 van binnenuit en vanuit buiten toegevoegd Hoe kun je lerend vermogen het beste optimaliseren?
• 12e versie – 29 feb 2024 Referenties toegevoegd
• 13e versie – Het besef dat de pagina veel te saai was geworden en daardoor niet een goede representatie is van hoe je leert: met plezier.

Image by Mediamodifier from Pixabay