Om het lerend vermogen van een organisatie te vergroten is het belangrijk dat je naar het hele plaatje kijkt met behulp van verschillende disciplines. Dit zijn de 5 disciplines die Peter Senge beschrijft in zijn klassieke boek The fifth discipline.
De 5 disciplines
Persoonlijk meesterschap
Een organisatie kan alleen maar leren als personen binnen de organisatie een bereidwilligheid hebben om te leren. Persoonlijk meesterschap is de mate waarin iemand zich bezighoudt met persoonlijke groei en leren. Het vergt concentratie en focus om tot persoonlijk meesterschap te komen (Senge 2010:153).
Mentale modellen
In elke organisatie zijn vaak onbenoemde aannames aanwezig. Een verzameling vooronderstellingen en overtuigingen die de kijk op de werkelijkheid vormen. Het werken met mentale modellen te werken vraagt persoonlijk bewustzijn en reflectieve vaardigheden (Senge 2010:171).
Gezamenlijke visie
Bij de discipline “een gezamenlijke visie” gaat het erom in hoeverre de medewerkers eenzelfde beeld hebben van wat wordt nagestreefd met de organisatie. Het gaat niet om een briefje met een aantal opsommingstekens dat aan de muur hangt maar om een gezamenlijk idee waaraan alle medewerkers bijdragen (Senge 2010:9).
Teamleren
Van de twee groepsgerichte disciplines is gedeelde visie de meer mentale en teamleren de meer actieve. Volgens Senge is teamleren het uitlijnen en ontwikkelen van een team om zo de resultaten te behalen die het werkelijk nastreeft. Hij vergelijkt het met jazzmusici of basketbalspelers die gezamenlijk in een flow kunnen komen. Door op elkaar afgestemd te zijn stijgen ze daarmee boven zichzelf uit (Senge 2010:218–219).
Systeemdenken
De 5e discipline is degene die alles aan elkaar knoopt. Door de vier voorgaande disciplines aan elkaar te verbinden en te kijken vanuit het hele systeem (Senge 2010: 7).
Over Peter Senge
Peter Senge is onderwijskundige en directeur van het MIT Sloan School of Management
Lees hier het verslag van zijn Next Level Leadership in de Jaarbeurs in Utrecht
Aan de slag!
Wil je de disciplines van Peter Senge in de praktijk brengen? Zo wordt jouw bedrijf een lerende organisatie